پذیرش دانشجو در کارنما
طرح پذیرش کارنما در پی آن است که با توجه به نیاز واقعی هنر ایران، شرایطی مساعدتر و نظاممندتر را برای پرورش نسلِ نوی دانشجوها و هنرمندها و پژوهشگرهای تاریخ، نقد، و نظریهی هنر و فرهنگ دیداری فراهم کند.
طرح پذیرش کارنما، دانشجوها را در تماس پیوستهتر با استادها، فضای دیجیتال اندیشکده، بایگانی مقالهها، و پژوهشهای کارنما در زمینهی هنر و فرهنگ امروز ایران و جهان، و سرانجام، با دیگر دانشجوها قرارمیدهد.
هر دانشجو این امکان را مییابد که مسیر فکری خود را در قالب کلاسها و پژوهشهای خودپاینده یا گروهی تعریفکند و در پایان گواهی شرکت دریافتکند.
درسگفتارهای کارنما
سال تحصیلی ۱۴۰۴ تا ۱۴۰۵
تاریخ هنر مدرن
درآمدی بر تاریخ هنر مدرن
از رنسانس تا امروز
گروهی از پژوهشگرها | پاییز ۱۴۰۴
در سه ترم (فصل)
سهشنبهها ساعت ۱۸ تا ۲۰ به وقت ایران
آغاز ترم: ۱۵ مهر ۱۴۰۴، ۷ اُکتبر ۲۰۲۵
در این مجموعه درسگفتار به مرور شماری از مهمترین مفهومهای پایهای تاریخ هنر و معرفی جریانها، سبکها، و مکتبهای سدهی پانزدهم تا به امروز در قالب دورهای بنیادین میپردازیم. در هر درسگفتار از این دورهی نُهماهه، کارهای هنری در زمینهی هنرهای دیداری، معماری، و رسانههای نو در گفتوگو با پسزمینهی اجتماعی و فکری دوران واکاویمیشوند تا دانشجوها بتوانند به درکی دقیق از اهمیت سبکها، جریانها، یا دورهبندیهای تاریخ هنر از سرچشمههای آغازین هنر مدرن تا پیآیندهای مدرنیته در عصر ما دستیابند. افزونبر اینکه نمونههای شاخص هنری و ویژگیهای فرهنگی آلمان، ایتالیا، فرانسه، اسپانیا، انگلیس، و دو ناحیهی اروپای شرقی و منطقهی شمال اروپا را بررسیمیکنیم، پیوندهای زیباشناسی اروپایی را با دیگر فرهنگها از نظر دور نخواهیمداشت. این دوره برخلاف روایتهای تکخطی سنتی و با توجه به رسانهها و هویتهای کمتر مورد توجه قرارگرفته، درکی پویا و چندگانه از تاریخ تصویری اروپا را در کنار شمایلهای آشنای تاریخ هنر پیشنهادمیکند. دورهی «درآمدی بر تاریخ هنر مدرن، از رنسانس تا امروز» مجموعهای از ۲۴ سخنرانی و سمینار است که در قالب سه ترم در سال تحصیلی ۱۴۰۵-۱۴۰۴ با حضور شماری از دانشیارها و آموزگارها ارایه میشود. هر یک از آموزگارها بر اساس زمینهی تخصصی خود بخشی از این دورهی فراگیر تاریخهنر را آموزش میدهند. دورهی «درآمدی بر تاریخ هنر مدرن» بخشی از درسگفتارهای هستهی کارنماست که هدفشان آموزش فراگیر و پایهای دانشجوها در زمینههای گوناگون هنر و فرهنگ دیداریست. این مجموعه درسگفتارِ آنلاین، در روزهای سهشنبه ساعت ۱۸ تا ۲۰ بهوقت ایران برگزارمیشود.
این دوره در سه ترم (فصل) برگزار میشود:
ترم پاییز: بنیانهای هنر و فرهنگ مدرن: رنسانس، خردگرایی، روشننگری. از رنسانس تا نئوکلاسیسم، از سدهی پانزدهم تا سدهی هژدهم.
ترم زمستان: مرور سرچشمهها و تبار هنر مدرن و مدرنیسم در اروپای پایان سدهی هژده و سدهی نوزده
ترم بهار: مدرنیسم و پسامدرنیسم: سدهی بیستم تا امروز
**
نقد و تاریخنگاری هنر
کارگاه روش نقد و واکاوی هنر
گروهی از پژوهشگرها | پاییز ۱۴۰۴
در سهترم (فصل)
شنبهها ساعت ۱۸:۰۰ تا ۲۰:۰۰ به وقت ایران
آغاز ترم: ۱۹ مهر ۱۴۰۴، ۱۱ اُکتبر ۲۰۲۵
این مجموعه درسگفتار پایهای کارنما برای آشنایی با بنیانهای دیدن، اندیشیدن، پژوهش، و نوشتن دربارهی هنر و فرهنگ دیداری طراحی شدهاست. مخاطب این کلاس دانشجوهاییاند که به کار جدی در زمینهی پژوهش دانشگاهی و نقد علاقهمندند. در این دوره، مهارتهایی گوناگون چون واکاوی تصویر، شیوهی پژوهش، خواندن انتقادی مقالهها و کتابها، نوشتن پیشطرح و نقشهی استدلالی متن، و درنهایت، نوشتن و ویرایش مقاله یا فصلی از پژوهشهای گسترده و دقیق، در مرکز توجه ما مینشیند. «کارگاه روش نقد و واکاوی هنر» مجموعهای از ۲۴ سخنرانی و جلسهی کارگاهیست که در قالب سه ترم در سال تحصیلی ۱۴۰۵-۱۴۰۴ از پاییز تا بهار و با حضور شماری از دانشیارهای کارنما و آموزگارهای مهمان ارایه میشود. این کارگاه برمبنای تمرینهای هفتگی برای همهی دانشجوها در هر جلسه پیشمیرود و شرکت در آن به دانشجوهای سالهای پایانیِ کارشناسی و کارشناسی ارشد که در فکر نوشتن تز یا پایاننامهاند پیشنهادمیشود. دورهی «کارگاه روش نقد و واکاوی هنر» بخشی از درسگفتارهای هستهی کارنماست که هدفشان آموزش فراگیر و پایهای دانشجوها در زمینههای گوناگون هنر و فرهنگ دیداریست. این مجموعه درسگفتارِ آنلاین، در روزهای شنبه ساعت ۱۸ تا ۲۰ بهوقت ایران برگزارمیشود.
این دوره در سهترم (فصل) برگزارمیشود:
ترم پاییز: واکاوی و خوانش تصویر
ترم زمستان: روش پژوهش و خواندن انتقادی
ترم بهار: نوشتن دربارهی هنر
**
تاریخ هنر آسیا، امریکای لاتین، و آفریقا
تاریخ هنر مدرن در ایران
از مشروطه تا امروز
گروهی از پژوهشگرها | پاییز ۱۴۰۴
در سه ترم (فصل)
یکشنبهها ساعت ۱۸:۰۰ تا ۲۰:۰۰ به وقت ایران
آغاز ترم: ۲۰ مهر ۱۴۰۴، ۱۲ اُکتبر ۲۰۲۵
این مجموعه درسگفتار، ویرایشی تازه از درسگفتارهای «تاریخ هنر مدرن در ایران، از مشروطه تا امروز» است که در قالب یک سال تحصیلی نُه ماهه ارایهمیشود. این دورهی آنلاین میکوشد روایتی بنیادین و دادهمحور را از تجربهی هنر مدرن در هنر و فرهنگ ایران پیشنهاد کند. در هر دوره از این مجموعه درسگفتار از شماری از تاریخنگارها، پژوهشگرها، و اندیشگرهای هنر ایران دعوت میشود تا بر اساس زمینهی تخصصی خود به واکاوی بخشی از تاریخ معاصر هنر و فرهنگ این کشور بپردازند. در جریانِ این درسگفتارها، تاریخ رسانههای گوناگون هنری و شیوههای بیان فرهنگ دیداری، از عکاسی و نقاشی گرفته تا اجرا و ویدیو، بررسی و نسبتشان با زمینهی تاریخی و اجتماعیِ ملی و تَراملی، از خیزش گفتارِ دمُکراسیخواهی در ایران تا جهانیشدن، واکاوی میشود. «تاریخ هنر مدرن در ایران، از مشروطه تا امروز» مجموعهای از ۲۴ سخنرانی و سمینار است که در قالب سه ترم در سال تحصیلی ۱۴۰۵-۱۴۰۴ از پاییز تا بهار و با حضور شماری از دانشیارهای کارنما و آموزگارهای مهمان ارایه میشود. دورهی «تاریخ هنر مدرن در ایران» بخشی از درسگفتارهای هستهی کارنماست که هدفشان آموزش فراگیر و پایهای دانشجوها در زمینههای گوناگون هنر و فرهنگ دیداریست. این مجموعه درسگفتارِ آنلاین، در روزهای یکشنبه ساعت ۱۸ تا ۲۰ بهوقت ایران برگزارمیشود.
این دوره در سه ترم (فصل) برگزار میشود:
ترم پاییز: از برخورد با اروپا و گرایش به واقعنمایی تا نخستین نمودهای مدرنیسم در هنر ایران
ترم زمستان: اوج تاثیرگذاری مدرنیسم بر هنر ایران و شکلگیری نهادهای هنری
ترم بهار: از سرکوب نظاممند هنری و فرهنگی تا جهانیشدن و سرکشیهای زیباشناختی
**
نظریه و فلسفه
درآمدی بر فلسفهی مدرن
نظریهی ساختارگرایی
حیدر زاهدی
دوشنبهها ساعت ۱۷ تا ۱۹ به وقت ایران
آغاز ترم: ۱۴ مهر ۱۴۰۴، ۶ اُکتبر ۲۰۲۵
این مجموعه درسگفتار درآمدیست بر مهمترین گرایشهای ساختارگرایی و اندیشهی پایهگذارها و فیلسوفهای همپیوند با این نظریه. ساختارگرایی که با ادعای برساختگی زبانی و جایگزینی منِ اندیشندهی دکارتی درپی ایجاد چرخشی تاریخی بود، نظریهای بسیار مهم در درک هنر مدرن و پسامدرن بهویژه در نیمهی دوم سدهی بیستم بهشمارمیرود. در این کلاس آنلاین میکوشیم تا به درک زیربنای اندیشهی کسانی چون «فردینان دو سوسور»، «رُمن یاکُبسن»، «کلُد لوی-اشتراوس»، «زیگموند فروید»، و «امیل دورکهایم» بپردازیم و نظریههای کلیدی ساختارگرایی از فرمالیسم روسی و مکتب پراگ را بهویژه در پیوند با زمینههای زبانشناسی و نشانهشناسی از اواخر سدهی نوزدهم تا نیمهی سدهی بیستم مرورکنیم. از آنجایی که این نظریه منحصر به زبان و نشانه نماند، به گسترش دامنهی آن به نقد ادبی، روانشناسی، انسانشناسی، جامعهشناسی، و سیاست نیز توجهمیکنیم. در هرجلسه افزونبر سخنرانی، متنهایی بنیادین از این اندیشگرها را نیز مرورمیکنیم. این درسگفتارِ آنلاین، در روزهای دوشنبه ساعت ۱۷ تا ۱۹ بهوقت ایران برگزارمیشود.
دربارهی آموزگار
حیدر زاهدی پژوهشگر فلسفه در حوزهی پدیدارشناسی و فلسفهی هنر معاصر است. او اکنون دکترای فلسفه خود را با تمرکز بر عناصر پدیدارشناسانه نزد ژاک دریدا و یوهان گوتلیب فیشته در دانشگاه «ووپرتال» در آلمان مینویسد. تصویر، فرهنگ و پدیدار کلیدیترین مفاهیمیاند که او در پژوهشهای خود دنبال میکند. زاهدی کارشناسیارشد خود را دانشگاه علامهطباطبائی در رشتهی فلسفهی هنر به پایان رسانده و موضوع پایاننامهاش بررسی مفهوم پارارگون دریدا بوده است.
**
تاریخ زیباشناسی، نظریه، و فلسفهی هنر
درآمدی بر نظریههای زیباشناختی و فلسفی هنر
از اومانیسم تا روشنگری
سارا کریمی | پاییز ۱۴۰۴
چهارشنبهها ساعت ۱۹ تا ۲۱ به وقت ایران
آغاز دوره: ۱۶ مهر، ۸ اُکتبر
در این مجموعه درسگفتار، بنیان نظریههای زیباشناختی و فلسفی هنر از پایههای مدرن آن از رنسانس تا روشنگری مرور میشوند. فلسفهی روشنگری بهمثابهی آغازگاهی برای اندیشهی مدرن ریشه در ایدههایی دارد که در دوران رنسانس طرح شدند و اندیشگرهای روشنگری وارث آنها شدند. از اینرو، این کلاس میکوشد تا در این ترم دانشجوها را با برخی از کلیدیترین مفهومهای فلسفی همپیوند با هنر در این دوران آشناکند. موضوعهایی چون سوژه و اُبژه، ذوق، نقد، فهم و تخیل، چرخش کپرنیکی، و زیباشناسی سیستماتیک در مرکز توجه این کلاس خواهند بود. این درسگفتار برای آندسته از هنرجوها و دانشجوهایی طراحی شدهاست که به جنبهی نظری هنر علاقهی بیشتری نشانمیدهند. این مجموعه درسگفتارِ آنلاین، در ۸ جلسه و در روزهای چهارشنبه ساعت ۱۹ تا ۲۱ بهوقت ایران برگزار میشود.
دربارهی آموزگار
سارا کریمی، دانشآموختهی علوم ارتباطات از دانشگاه علامه طباطبایی و برنامهریزی اجتماعی از دانشگاه تهران است. او پژوهشگر، نویسنده، و آموزگار آزاد فلسفه، جامعهشناسی، و تاریخ است و تاکنون سه کتاب در زمینهی تاریخ اجتماعی و فرهنگی منتشر کرده است. او سابقهی تدریس در دورههای خوانش متون کلاسیک فلسفی را در چندین دوره دارد.
**
هنرهای نادیداری: موسیقی
شنیدن انتقادی
از موسیقی کلاسیک تا نُیز
آیدا شیرازی
(چهار جلسه)
پنجشنبهها، ساعت ۱۸ تا ۲۰ به وقت ایران
آغاز ترم: ۲۴ مهر، ۱۶ اُکتبر
در این مجموعه درسگفتار چهار جلسهای، مفهوم شنیدن انتقادی را بررسی میکنیم. منظور از شنیدن انتقادی این است که فعالانه گوش بدهیم تا صدا و موسیقی را بهتر درک کنیم، آن را تفسیر کنیم و با آن درگیر شویم. در این کلاس میکوشیم تا موسیقی را از لحظههای تاریخی و سنتهای زیباشناختی گوناگون بخوانیم و تفسیر کنیم. ابزارهای مختلف شنیدن کنشمند و انتقادی را به کار میگیریم تا بتوانیم رابطهای ژرفتر با صدا و موسیقی در شکلهای گوناگون آن برقرار کنیم. از راه شنیدن هدایتشده، گفتوگو و خواندن متنها، با هم بررسی میکنیم که صدا و موسیقی چگونه معنا را منتقل میکنند، به چالش میکشند و دگرگون میسازند. در این کلاس نمونههایی را از موسیقی کلاسیک تا تجربههای معاصر، میانرشتهای و تجربی مانند موسیقی الکترُنیک و نُیز، ساوند آرت، موسیقی فیلم و شکلهای انتزاعی و غیرسنتی آن مرور میکنیم. این درس برای دانشجوهایی با سطحهای متفاوت آشنایی با موسیقی طراحی شدهاست. در طول ترم، با هم، زبان مشترکی برای توصیف، تفسیر و گفتوگو دربارهی صدا و موسیقی میسازیم. هدف این است که موسیقی را هم در جایگاه تجربهای فرهنگی و هم تجربهای زیباشناختی بفهمیم. در پایان ترم یاد میگیریم که چگونه با ذهنی کنجکاو، گشوده و آگاهانه انتقادی به شیوههای ناآشنای موسیقایی نزدیک شویم. این مجموعه درسگفتارِ آنلاین، در روزهای پنجشنبه ساعت ۱۸ تا ۲۰ بهوقت ایران برگزارمیشود.
دربارهی آموزگار
آیدا شیرازی آهنگساز و موسیقیدان الکترُنیک است. او در کارهای خود برای سازهای سولو، خواندن، آنسامبل، ارکستر، و الکترُنیک بر کیفیت تُن یا رنگ صدا تمرکز میکند و ساختارهایی را سامان میدهد که از زبان و ادبیات الهام گرفتهاند. او دانشآموختهی دکتری تئوری موسیقی و آهنگسازی از ادانشگاه کلیفرنیا، دیوسب است.
محیط دیجیتال آموزشی
کلاسهای کارنما بهصورت آنلاین و از راه ویدیو کنفرانس (مایکروسافت تیمز) برپامیشوند. هر کلاس صفحهی ویژهی خود را در وبسایت کارنما دارد و تمامی دادهها و منبعهای آموزشی در این صفحه قرار میگیرد. همچنین، دانشجوها میتوانند از راه این صفحه با آموزگار خود و با یکدیگر در ارتباط باشند.
شیوهی ارایه
بیشتر کلاسها، هفتهای یکبار و اغلب ساعت شش عصر بهوقت ایران آغاز میشوند. پس از یک سخنرانیِ یک ساعته، نیمساعت از وقت کلاس به بخش سمینار، و نیمساعت پایانی به بحث و گفتوگو دربارهی موضوع جلسه اختصاص دارد. از همهی دانشجوها انتظار میرود که در جریان برگزاری کلاس مشارکت فعال داشته باشند.
بیشتر کلاسهای کارنما پیشنیاز ندارند و همه میتوانند در داخل و خارج از ایران درخواست پذیرش بدهند. برای پذیرش دانشجو در کارنما سه گزینه طراحی شدهاست. هر دانشجو میتواند گزینهی مورد نظر خود را بهنسبت میزان علاقه، نیاز، و شمار درسگفتارها انتخابکند. برای آگاهی بیشتر دربارهی این گزینهها به صفحهی پذیرش بروید.
شیوهی برگزاری
دربارهی برنامهی آموزشی کارنما
یک چرخش آموزشی
در دهههای گذشته، دگرگونی بزرگی در آموزش عالی رخ دادهاست و دانش دیگر تنها در نهادهایی سنتی چون دانشگاه تولید نمیشود. هرچند گرفتاری آموزش عالی در ایران، امری خاص این کشور است و نتیجهی اخراج یا عدم همکاری با نیروهای متخصص، اما در سطح جهانی رفتهرفته نهادهای مختلف آموزشیِ تجربهگرا نیز بخش نظرگیری از فرآوری اندیشه را برعهده گرفتهاند. درسگفتارهای کارنما، بیآنکه جاهطلبی جبران کاستیهای نهاد آموزش در ایران را داشته باشد، خود را همگام با این چرخش آموزشی بزرگ در هنر جهانیشدهی امروز تعریف میکند.
دعوت به همکاری
همچون هر بخش دیگرِ کارنما، درهای این بخش نیز به روی آموزگارها باز است. اگر دوست دارید مجموعهای از درسگفتارها را دربارهی نقد، تاریخ، و نظریهی هنر در قالب یک ترم یا حتا یکماه (چهار سخنرانی) ارایهکنید، ما با کمال میل آمادهایم، طرح درس شما را بخوانیم و با همکاری با یکدیگر، درسگفتار مورد نظر را در اختیار دانشجوهای کارنما بگذاریم. برای شروع این فرآیند، شرح درس خود را (۴۰۰ واژه)، بههمراه نام هر سخنرانی (سرفصلها) و شرح کوتاهی دربارهی هر یک، برای ما بفرستید. برای آشنایی بیشتر، فرستادن خودزندگینامهی کوتاه (۲۰۰ واژه) بسیار کمککننده خواهدبود.
همهی درسگفتارهای کارنما در قالب دستهبندهای کلی زیر ارایهمیشوند. شما میتوانید نزدیکترین رده را برای ارایهی درسگفتار خود انتخاب کنید اما لازم نیست نام کلاس شما صددرصد منطبق با عنوانهای زیر باشد.
ردههای آموزشی کارنما

امکانهای آموزش دیجیتال، بستری برای تماس فراهم میکنند.
کارنما پدیدهای دیجیتال است و میکوشد از همهی ابزارهای آنلاین سود ببرد تا مرزهای بین درون و بیرون را کمرنگکند. به همین دلیل، شاید این نخستین بار باشد که کلاسهای کارنما بدل به فضایی برای تماس دانشجوها، هنرجوها، و اندیشگرهای فارسیزبان در تمام دنیا میشوند.
گام نخست برای برخورد حرفهای با جنبهی تئوریک هنر
از آنجا که کارنما پیش از هر چیز یک نهاد پژوهشی در زمینهی تاریخ و نظریهی هنر امروز جهان است، میکوشیم امکانهای زیر را برای علاقهمندها فراهم کنیم:
در پایان دوره، امکان ادامهی همکاری با گروه از راه نشر نقد و مقالههای آکادمیک در فصلنامه، و یا ارایهی مقاله در همایشهای بخش گفتارها وجود دارد.
آموزگارهای کارنما میکوشند درصورت امکان، از راه ایجاد پیوند بین دانشجوها با هنرمندها، نویسندهها، کتابخانهها، و دیگر نهادهای هنری، زمینهی رشد حرفهای آنها را فراهم کنند.
کارنما یک اِکوسیستم فکری دربارهی نقد، نظریه، و تاریخ هنر است.
با ثبتنام در کلاسها، همهی دانشجوها به بایگانی کارنما، شامل صدها مقاله دربارهی جنبههای مختلف هنر مدرن و معاصر جهان دسترسی خواهند داشت.
یکی از مهمترین هدفهای کلاسهای کارنما آموزش مبانی نظری و تاریخی هنر است اما درسگفتارها میتوانند بخشی از محیط یا اکوسیستمی پژوهشی تلقی شوند که هدف آن ایجاد دگرگونی ساختاری در نقد، نظریه، و تاریخنگاری هنر ایران از راه پرورش حرفهای کسانیست که به اندیشیدن و نوشتن دربارهی هنر علاقه دارند.
درسگفتارهای کارنما، تنها مجموعهای از کلاسهای آنلاین نیستند.
دانشجوها با حضور در برنامهی آموزشی سالانهی اندیشکده با شبکهای بههم پیوسته و پویا از دانش و تحلیل و داده دربارهی هنر ایران و جهان روبهرو میشوند که فعالانه به آنها در پیداکردن و ساختنِ مسیر فکریشان کمک میکند. این درسگفتارها در هر سال تحصیلی در پیوندی پویا با یکدیگر و بر اساس گرایشهای گوناگون تاریخهنری، روششناختی، میانرشتهای، و آموزش پایه بهدقت برنامهریزی میشوند.